Artykuły

Ziemia krośnieńska w poezji

Jesienią 1999 roku UNESCO ustanowiła 21 marca Światowym Dniem Poezji. Z tej okazji w marcu w Wypożyczalni Głównej KBP można obejrzeć wystawę zatytułowaną „Ziemia krośnieńska w poezji”.

Piękno tego regionu opiewają w swoich wierszach nie tylko lokalni twórcy, jak Jan Tulik, Bronisława Betlej, Jan Belcik, Wacław Turek oraz wielu innych, ale także znani poeci, którzy kiedyś w przeszłości przebywali w tym regionie. Wymienić tu należy wielkiego malarza Stanisława Wyspiańskiego, który po raz pierwszy przybył w te strony z kolegami krakowskiej Szkoły Sztuk Pięknych z prof. Władysławem Łuszczkiewiczem na tereny ziemi bieckiej. Później wrócił tutaj w latach 1901-1903 na wakacje do Rymanowa-Zdroju.

Na tej ziemi pracował twórczo natchniony pięknem jej przyrody, robił wiele szkiców, a owocem literackim tego pobytu są wiersze - „Hej, las rymanowski za mgłą”, „Księdzu Czaykowskiemu”, czy „Niech nikt nad grobem mi nie płacze”.

Innym wielkim poetą, który zakochał się w tych stronach, był Miron Białoszewski. Po raz pierwszy przybył tu na wakacje w sierpniu 1950 roku na zaproszenie Leszka Solińskiego, z którym zaprzyjaźnił się w Krakowie. Jak wspomina Pan Soliński, „spacerował po tym terenie wzdłuż i wszerz, każda strona była dla niego atrakcyjna”. Obserwacje tu poczynione znalazły odbicie w jego twórczości – „Barbarze z Haczowa”, „Dukli Amaliowej”, cyklu „Tańce podgórskie”.

Na Podkarpaciu przebywał także Wincenty Pol, co również znalazło oddźwięk w jego twórczości. Pierwsze spotkanie Pola z Podkarpaciem miało miejsce w 1833 roku, kiedy to przyjechał wraz z Sewerynem Goszczyńskim do dworku Ignacego Kaczkowskiego w Bereźnicy Wyżnej. Później w biografii Pola pojawiają się takie miejscowości jak Lesko, Zagórzany, Kalnica, Iwonicz-Zdrój, Polanka, Krosno.

W Iwoniczu-Zdroju brat Pola miał posadę lekarza zdrojowego, toteż Wincenty często przybywał do uzdrowiska. Przyjaźnił się z Teodorem Torosiewiczem i Janem Feliksem Piwarskim. Zachwycony miejscowością poświęcił jej wiersz „Przy palącem się źródle w Iwoniczu zwanym Bełkotką”. Motywy iwonickie pojawiają się też w opowiadaniach „Salon” i „Bal”. W Polance u Trzecieskich powstał cykl wierszy „Ze dworu”, w którym znalazło się kilka utworów opowiadających o pobycie u gospodarzy.

Twórczość, której inspiracją była ziemia krośnieńska, prezentowana jest na wystawie zaledwie w symbolicznym wyborze. Utworów związanych z naszym regionem jest znacznie więcej. Zebrane są one w antologii „Wiersze z rzeszowskiego” w opracowaniu Jerzego Pleśniarowicza. Obejmuje ona 120 autorów i 349 wierszy z pięciu stuleci oraz ma szerszy zasięg geograficzny, co ujmuje tytuł. Utwory poetyckie prezentowane na wystawie są ilustrowane pięknem krajobrazu z albumów o ziemi krośnieńskiej dostępnych w Dziale Informacyjno-Regionalnym Biblioteki. Zainteresowanych poezją, i nie tylko, serdecznie zapraszamy.

Kalendarz wydarzeń

Kwiecień 2024
P W Ś C P S N
1 2 3 4 5 6 7
8 9 10 11 12 13 14
15 16 17 18 19 20 21
22 23 24 25 26 27 28
29 30 1 2 3 4 5
Początek strony